የፕሮስቴት ዕጢ መተለቅ (BPH) ፕሮስቴት በወንዶች ላይ ብቻ የሚገኝ አነስተኛ መጠን ያለው ዕጢ ነው፡፡ ከሽንት ፊኛ በታች፣ ከፊንጢጣ ፊት ለፊት የሽንት ቧንቧን እንደ ቀለበት አቅፎ የሚገኝ ዕጢ ነው። የፕሮስቴት ዕጢ የዘር ፍሬን (Sperm cell) የሚመግብ እና የሚያጓጉዝ የዘር ፈሳሽ ያመነጫል። የፕሮስቴት ዕጢ መተለቅ ምንድነው? የፕሮስቴት ዕጢ መተለቅ ወይም ማደግ የፕሮስቴት ዕጢ ሕዋሳት ሲባዙ ወይም በመጠን ሲያድጉ የሚከሠት ሲሆን፤ የ...
ውርጃ ምንድን ነው? ውርጃ የሚባለው አንዲት እርጉዝ ሴት እርግዝናዋ 28 ሳምንት ከመሙላቱ በፊት ሲቋረጥ ነው። ጥናቶች እንደሚጠቁሙት በዓለማችን ላይ ከሚፈጠሩ እርግዝናዎች ውስጥ ከ 8 - 20% የሚሆኑት ከ 20 ሳምንታት በፊት ይቋረጣሉ። ከእነዚህ ውስጥ 80% ውርጃ የሚፈጠረው እርግዝናው 12 ሳምንት ከመሆኑ በፊት ነው። እ.ኤ.አ በ 2008 በኢትዮጵያ ውስጥ 382,500 የሚሆኑት ፅንስ ማስወረድ የተከናወኑ ሲሆን፤ ዕድሜያቸው ከ15 - 44 ከሆነ 1000 ሴቶች ውስጥ 23ቱ አስወርደዋል። በከተሞች ውስጥ የሚገኘውን የፅንስ ማስወረድ ስናይ ደግሞ ለምሳሌ በአዲስ አበባ ከ1000 ሴቶች ውስጥ 49ኙ ውርጃ ፈጽመዋል። ደኅንነቱ ያልተጠበቀ ውርጃ የሚባለው ምንድን ነው? ውርጃ ደኅንነቱ ያልተጠበቀ የሚባለው ከሚከትሉት ውስጥ አንዱን ወይም ሁለቱንም ሲያሟላ ነው። አስፈላጊው...
የታይፎይድ በሽታ (Typhoid Fever) የታይፎይድ በሽታ ሳልሞኔላ ታይፊ በሚባል የባክቴሪያ ዓይነት የሚመጣ በሽታ ነው፡፡ በዚህ በሽታ የተጠቁ ሰዎች በብዛት የሚያሳዩት ምልክት ትኩሳት ሲሆን፤ ከትኩሳቱ በተጨማሪ ብዙውን ጊዜ የሆድ ሕመም እና ብርድ ብርድ ማለት ሊኖራቸው ይችላል፡፡ ይህ በሽታ እንደ አሜሪካ ባሉ ባደጉ ሃገራት ላይ እንብዛም አይገኝም። ይህ በሽታ አሜሪካ ውስጥ በዓመት ከ 300 ያነሱ ሰዎችን ብቻ ነው የሚያጠቃው። ነገር ግን እንደ ኢትዮጵያ ባሉ በማደግ ላይ ባሉ ሀገራት በጣም የተለመደ በሽታ ነው። ከ 1 እስከ 5 በመቶ የሚሆኑ ሰዎች በሽታውን እስከ አንድ ዓመት ለሚሆን ጊዜ ምንም ምልክት ሳያሳዩ ያስተላልፋሉ። የታይፎይድ በሽታ ከሰው ወደ ሰው የሚተላለፈው እንዴት ነው? በዋነኝነት ይህ በሽታ ከሰው ወደ ሰው የሚተላለፈው በንጽሕና ጉድለት ነው። በዚህ ምክንያት ሰዎች የተበከለ ምግብ እና መጠጥ በመመገብ በበሽታው ይያዛሉ።...
የሐሞት ጠጠር ምንድንነው? የሐሞት ጠጠር በሐሞት ከረጢት ውስጥ የሚፈጠሩ ትናንሽ ጠጠሮች ናቸው:: የሐሞት ከረጢት ጥቅም በሰውነታችን ውስጥ ቅባቶችን ለማዋሐድ የሚያግዝ ሐሞት የሚባል ፈሳሽ ማከማቸት እና ማመንጨት ነው፡፡ የሐሞት ጠጠር እንዴት ይፈጠራል? ሐሞት በውስጡ ውሃ (97-98)% ፣ የሐሞት ጨው፣ ቢሊሩቢን እና ቅባቶችን (ኮሌስትሮል) ይይዛል። የሐሞት ፈሳሽ በጣም ብዙ ኮሌስትሮል ወይም ሌሎች ቆሻሻ ምርቶችን ከያዘ፣ እንዲሁም ሳይንቀሳቀስ ለብዙ ጊዜ ከቆየ ወደ ሐሞት ጠጠር ተቀይሮ ሊጠነክር ይችላል፡፡ ከዚያም ጠጠሩ ሐሞትን የሚያዘዋውሩ ቱቦዎችን በመዝጋት የሐሞት ፊኛ ሊያብጥ ይችላል፡፡ የሐሞት ጠጠር ምን ያህል ሰዎች ላይ ይከሠታል? በአሜሪካ ውስጥ በግምት ወደ 6 ከመቶ ወንዶች እና 9 በመቶ ሴቶች ላይ ይታያል፡፡ በጥቁር አንበሳ ሆስፒታል ውስጥ የሐሞት ጠጠር በሽታ በተያዙ 747 ሕሙማን ላይ በተደረገ ጥናት...
የድባቴ ሕመም (Major Depressive Disorder) ድባቴ ምንድን ነው? ድባቴ ከተከታታይ ሁለት ሳምንታት በላይ የሚቆይ የመደበር፣ ደስታ የማጣት ወይም የመነጫነጭ ሕመም ነው። ከታች በዝርዝር የሚብራሩ ሌሎች ተጨማሪ መገለጫ ምልክቶች አሉት፡፡ ሕመሙ የዕለት ተዕለት እንቅስቃሴን የሚያስተጓጉል መሆኑ ከተለመደው ጊዜያዊ የመነጫነጭ ወይም የድብርት ስሜት ይለየዋል። ከዓለም ሕዝብ ውስጥ ከ 10 - 15% የሚሆነው ቢያንስ በሕይወቱ አንድ ጊዜ የድባቴ ሕመም ይይዘዋል። በኢትዮጵያ ድባቴ ከ 9% በላይ ሕዝብ እንደሚያጠቃ ጥናቶች ያሳያሉ። ለድባቴ ሕመም አጋላጭ ሁኔታዎች ምን ምንድን ናቸው? ሥነ ሕይወታዊ አጋላጭ ሁኔታዎች ከዚህ በፊት በድባቴ ሕመም ተይዘው...
መካንነት የሚባለው ጥንዶች ቢያንስ ለ አንድ ዓመት ያህል ሞክረው (ቢያንስ በሳምንት 3 ጊዜ ያለወሊድ መቆጣጠሪያ) ልጅ መውለድ (ማርገዝ) ከአልቻሉ ነው። ነገር ግን ሴቷ ከ 35 ዓመት በላይ ከሆነች በ6 ወር ብቻ ምርመራ ሊጀመርላት ይችላል። በተደረገው ጥናት መሠረት 85% የሚሆኑ ጥንዶች በመጀመሪያው 12 ወር ውስጥ ሴቷ ትፀንሳለች። የተቀሩት 10% የሚሆኑት ጥንዶች ደግሞ በቀጣዩ አንድ ዓመት ውስጥ ይሳካላቸዋል። መካንነት የተለያዩ ምክንያቶች ሊኖሩት ይችላሉ። ከእነዚህ ውስጥ፤ አንድ ሦስተኛ የሚሆኑት ላይ የሴቷ ችግር፤ አንድ ሦስተኛ የሚሆኑት ላይ ደግሞ የወንዱ ችግር ሲሆን፤ የተቀሩት አንድ ሦስተኞቹ ላይ በሴቷም በወንዱም ላይ ችግር ተገኝቷል። መካንነትን በወንዶች ላይ የሚያመጡ ነገሮች ምን ምንድን ናቸው?
መካንነት ከሕክምና አንፃር እንዴት ይገለፃል? መካንነት፤ ጥንዶች ያለምንም ተአቅቦ ወይም የወሊድ መከላከያ ቢያንስ ለ1 ዓመት ሩካቤ ከፈጸሙ በኋላ፣ መፀነስ አልቻሉም ማለት ነው። ከ 35 - 40 ዓመት በላይ ያሉ ሴቶች ላይ ግን ለ 6 ወር ማርገዝ ከአልቻሉ መካንነት እንለዋለን። በዓለማችን ላይ በግምት ከ 10 - 15 በመቶ የሚሆኑ ጥንዶች ለዚህ ችግር ተጋላጭ ናቸው። አንድ ሦስተኛ የሚሆነው የመካንነት ችግር በሴቶች ምክንያት፣ እንዲሁም አንድ ሦስተኛ የሚሆነው በወንዶች ምክንያት ይከሠታል፡፡ ቀሪው ደግሞ በሁለቱም ፆታዎች ችግር ወይም መንሥኤው የማይታወቅ ሊሆን ይችላል። በሴቶች ላይ ለመካንነት የሚያጋልጡ ሁኔታዎች ምንድናቸው? ዕድሜ ...
የጆሮ መካከለኛ ክፍል ኢንፌክሽን (Acute otitis media) አብዛኛውን ጊዜ በልጆች ላይ የሚከሠት ሲሆን፤ የጆሮ ሕመም፣ ትኩሳት እና የመስማት ችግርን ሊያስከትል ይችላል። የሕመሙ መነሻ ምክንያት ብዙ ጊዜ ልጆች በጉንፋን ከተያዙ በኋላ በአፍንጫ እና በጉሮሮ ውስጥ በሚገኙት ቫይረሶች እና ባክቴሪያዎች አማካኝነት ነው። አብዛኛውን ጊዜ በሽታው ከ3 - 18 ወር ባሉት ሕፃናት ላይ ይከሠታል፡፡ 50 በ መቶ የሚሆኑት ሕፃናት አንድ ዓመት እስኪሞላቸው ድረስ ቢያንስ አንድ ጊዜ በዚህ በሽታ ይጠቃሉ። አጋላጭ ሁኔታዎች ምንድናቸው? - ሕፃናት፣ በተለይም ጊዜአቸው ሳይደርስ የተወለዱ ወይም የክብደታቸው መጠን ትንሽ ሆነው የተወለዱ ሕፃናት - የአለርጂ ችግር፣ በቤተሰብ ውስጥ ተመሳሳይ ሕመም ከአለ - የሰውነት በሽታን የመከላከል ሥርዓት ላይ ችግር ከአለ እና - ሌሎች ተጓዳኝ የጤና ችግሮች እንደ...
