መካንነት የሚባለው ጥንዶች ቢያንስ ለ አንድ ዓመት ያህል ሞክረው (ቢያንስ በሳምንት 3 ጊዜ ያለወሊድ መቆጣጠሪያ) ልጅ መውለድ (ማርገዝ) ከአልቻሉ ነው። ነገር ግን ሴቷ ከ 35 ዓመት በላይ ከሆነች በ6 ወር ብቻ ምርመራ ሊጀመርላት ይችላል። በተደረገው ጥናት መሠረት 85% የሚሆኑ ጥንዶች በመጀመሪያው 12 ወር ውስጥ ሴቷ ትፀንሳለች። የተቀሩት 10% የሚሆኑት ጥንዶች ደግሞ በቀጣዩ አንድ ዓመት ውስጥ ይሳካላቸዋል። መካንነት የተለያዩ ምክንያቶች ሊኖሩት ይችላሉ። ከእነዚህ ውስጥ፤ አንድ ሦስተኛ የሚሆኑት ላይ የሴቷ ችግር፤ አንድ ሦስተኛ የሚሆኑት ላይ ደግሞ የወንዱ ችግር ሲሆን፤ የተቀሩት አንድ ሦስተኞቹ ላይ በሴቷም በወንዱም ላይ ችግር ተገኝቷል። መካንነትን በወንዶች ላይ የሚያመጡ ነገሮች ምን ምንድን ናቸው?
መካንነት ከሕክምና አንፃር እንዴት ይገለፃል? መካንነት፤ ጥንዶች ያለምንም ተአቅቦ ወይም የወሊድ መከላከያ ቢያንስ ለ1 ዓመት ሩካቤ ከፈጸሙ በኋላ፣ መፀነስ አልቻሉም ማለት ነው። ከ 35 - 40 ዓመት በላይ ያሉ ሴቶች ላይ ግን ለ 6 ወር ማርገዝ ከአልቻሉ መካንነት እንለዋለን። በዓለማችን ላይ በግምት ከ 10 - 15 በመቶ የሚሆኑ ጥንዶች ለዚህ ችግር ተጋላጭ ናቸው። አንድ ሦስተኛ የሚሆነው የመካንነት ችግር በሴቶች ምክንያት፣ እንዲሁም አንድ ሦስተኛ የሚሆነው በወንዶች ምክንያት ይከሠታል፡፡ ቀሪው ደግሞ በሁለቱም ፆታዎች ችግር ወይም መንሥኤው የማይታወቅ ሊሆን ይችላል። በሴቶች ላይ ለመካንነት የሚያጋልጡ ሁኔታዎች ምንድናቸው? ዕድሜ ...
የጆሮ መካከለኛ ክፍል ኢንፌክሽን (Acute otitis media) አብዛኛውን ጊዜ በልጆች ላይ የሚከሠት ሲሆን፤ የጆሮ ሕመም፣ ትኩሳት እና የመስማት ችግርን ሊያስከትል ይችላል። የሕመሙ መነሻ ምክንያት ብዙ ጊዜ ልጆች በጉንፋን ከተያዙ በኋላ በአፍንጫ እና በጉሮሮ ውስጥ በሚገኙት ቫይረሶች እና ባክቴሪያዎች አማካኝነት ነው። አብዛኛውን ጊዜ በሽታው ከ3 - 18 ወር ባሉት ሕፃናት ላይ ይከሠታል፡፡ 50 በ መቶ የሚሆኑት ሕፃናት አንድ ዓመት እስኪሞላቸው ድረስ ቢያንስ አንድ ጊዜ በዚህ በሽታ ይጠቃሉ። አጋላጭ ሁኔታዎች ምንድናቸው? - ሕፃናት፣ በተለይም ጊዜአቸው ሳይደርስ የተወለዱ ወይም የክብደታቸው መጠን ትንሽ ሆነው የተወለዱ ሕፃናት - የአለርጂ ችግር፣ በቤተሰብ ውስጥ ተመሳሳይ ሕመም ከአለ - የሰውነት በሽታን የመከላከል ሥርዓት ላይ ችግር ከአለ እና - ሌሎች ተጓዳኝ የጤና ችግሮች እንደ...
የጆሮ መካከለኛ ክፍል ኢንፌክሽን (Acute otitis media) አብዛኛውን ጊዜ በልጆች ላይ የሚከሠት ሲሆን፤ የጆሮ ሕመም፣ ትኩሳት እና የመስማት ችግርን ሊያስከትል ይችላል። የሕመሙ መነሻ ምክንያት ብዙ ጊዜ ልጆች በጉንፋን ከተያዙ በኋላ በአፍንጫ እና በጉሮሮ ውስጥ በሚገኙት ቫይረሶች እና ባክቴሪያዎች አማካኝነት ነው። አብዛኛውን ጊዜ በሽታው ከ3 - 18 ወር ባሉት ሕፃናት ላይ ይከሠታል፡፡ 50 በ መቶ የሚሆኑት ሕፃናት አንድ ዓመት እስኪሞላቸው ድረስ ቢያንስ አንድ ጊዜ በዚህ በሽታ ይጠቃሉ። የጆሮ በሽታ ምልክቶች ምንድን ናቸው? በሕፃናት ላይ የሚከተሉት ምልክቶች ይታያሉ። ትኩሳት ጆሮን መነካካት ወይም መጎተት ከጆሮ የሚወጣ መግል የመሰለ ፈሳሽ ከወትሮው የበለጠ መነጫነጭ ወይም እንቅልፍ አለመተኛት...
የፓርኪንሰን በሽታ የአንጎልን የሰውነት እንቅስቃሴ የመቆጣጠር ችሎታ የሚነካ ከጊዜ ወደ ጊዜ እየተባባሰ የሚመጣ በሽታ ነው፡፡ ሕክምናውን በአግባቡ የሚከታተሉ አብዛኛው የፓርኪንሰን በሽታ ያለባቸው ሰዎች ከባድ የአካል ጉዳት ሳያጋጥማቸው ለዓመታት ሊኖሩ ይችላሉ፡፡ የፓርኪንሰን በሽታ ምልክቶችን ለመቆጣጠር እና የአንድን ሰው የኑሮ ጥራት ለማሻሻል የሚረዱ በርካታ ሕክምናዎች አሉ ፡፡ የፓርኪንሰን በሽታ ምልክቶች የፓርኪንሰን በሽታ ምልክቶች፤ ከእንቅስቃሴ ጋር የተገናኙ እና ከእንቅስቃሴ ጋር የአልተገናኙ ተብለው በሁለት ይከፈላሉ፡፡ የእንቅስቃሴ ምልክቶች የፓርኪንሰን ዋና የእንቅስቃሴ ምልክቶች መንቀጥቀጥ (tremor)፣ የእንቅስቃሴ ፍጥነት መቀነስ (bradykinesia)፣ የጡንቻዎች ግትርነት (rigidity) እና ሚዛንን ጠብቆ መቆም ወይም መራመድ አለመቻል (postural instability)...
ሄፕታይተስ ኤ በሽታ፤ ሄፕታይተስ ኤ በሚባል ቫይረስ አማካኝነት የሚመጣ የጉበት በሽታ ነው፡፡ እ.ኤ.አ. በ 2018 በአሜሪካ ውስጥ በአጠቃላይ 12,474 የሄፕታይተስ ኤ ተጠቂዎች እንደሚገኙ ሪፖርት ተደርጓል፡፡ የበሽታው መጠን ከ 1995 ወደ 2011 እ.ኤ.አ. በአሜሪካ ከ 95 በመቶ በላይ ቀንሷል። እንደ ኢትዮጵያ ያሉ በማደግ ላይ ባሉ ሀገራት ላይ ግን አሁንም በሽታው በስፋት ይገኛል። ሄፕታይተስ ኤ ቫይረስ የሚሰራጨው እንዴት ነው? ሄፕታይተስ ኤ (Hepatitis A) በሽታ አምጭ የሆነው ቫይረስ ከሰው ወደ ሰው በቀላሉ ይተላለፋል። ቫይረሱ በዋነኛነት በበሽታው በተጠቃ ሰው ሰገራ እና ደም ውስጥ ይገኛል፡፡ ማንኛውም በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ ከሰገራ ጋር ንክኪ ያለው ነገር ወደ አፍ ከገባ በሽታው ይተላለፋል። ለዚህም ነው ዋነኛው የመተላለፊያ መንገዱ የተበከለ ምግብ መመገብ እና የተበከለ ውሃ መጠጣት የሆነው። የበሽታው አጋላጭ ሁኔታዎች ምን ምንድን ናቸው? ...
የእርግዝና ጊዜ በሰላም አልፎ ሙሉ ጤነኛ ልጅ ለመውለድ እንዲሁም የእናት እና የልጅ ጤንነት እንደነበረ እንዲቀጥል የሚረዱ የተለያዩ ነገሮች አሉ። ምንም እንኳን አብዛኞቹ ነገሮች በእርግዝና ወቅት የሚከናወኑ ቢሆኑም፤ አንዳንዶቹ ግን እርግዝና ከመፈጠሩ በፊት የሚደረጉ ናቸው። እስኪ አንዲት እርጉዝ እናት (ለማርገዝ እየሞከረች ያለች እናት) ማድረግ ያለባትን ነገሮች እንመልከት። 1. የቅድመ ወሊድ ክትትል ማድረግ 2. እንደ አይረን እና ፎሌት ያሉ ንጥረ ነገሮችን መውሰድ አይረን የሚሰጠው እርጉዝ እናቶች ለደም ማነስ የተጋለጡ ስለሆኑ ነው። በዋነኛነት አይረን በመውሰድ በወሊድ ጊዜ በሚፈስሰው ደም ምክንያት የደም ማነስ እንዳይከሠት ይከላከላል። ከአይረን በተጨማሪ አንዲት እርጉዝ እናት ፎሌት የሚባል ንጥረ ነገር ትወስዳለች። ይህም ንጥረ ነገር በዋነኛነት የሚያገለግለው ደግሞ ለፅንሱ ዕድገት ነው። በመሆኑም ከተቻለ እና...
በእርግዝና ወቅት በጣም ብዙ የሚታዩ እና የማይታዩ አካላዊ ለውጦች ይከሠታሉ። እነዚህ ተፈጥሮአዊ ለውጦች የሚኖሩት በተለያየ ምክንያት ነው። ከነዚህ ውስጥ ዋና ዋናዎቹ ለእናትየው እና ለሚያድገው ፅንስ በቂ ምግብ እንዲኖር ለማድረግ፤ (ግሉኮስ፣ አሚኖ አሲድ፣ ኦክስጅን) ከወሊድ በኋላ ለልጁ የሚሆን የጡት ወተት ለማዘጋጀት፤ አላስፈላጊ ንጥረ ነገሮችን ለማስወገድ፤ ለምሳሌ ካርቦንዳይኦክሳይድ እናት እና ልጅን ከበሽታ እና ከአደገኛ ንጥረ ነገሮች ለመጠበቅ፤ ለምሳሌ የእንግዴ ልጅ ከፅንሱ በተጨማሪ እናትየውን ከፅንሱ የወንድ ልጅ ሆርሞን ይጠብቃታል፡፡ ለፅንሱ ተስማሚ የሆነ አካባቢን ለመፍጠር፤ ማሕፀንን እና የዳሌ መገጣጠሚያዎችን ለምጥ እና ለወሊድ የተዘጋጁ ማድረግ ናቸው። ...
