የስኳር በሽታ ሰውነት ስኳር የሚጠቀምበትን መንገድ የሚያስተጓጉል በሽታ ነው፡፡ ይህ በሽታ የሚድን በበሽታ ሳይሆን ዕድሜ ልክ የሚቆይ የበሽታ ዓይነት ነው፡፡ በጥንቃቄ ካልተያዘ ለተጨማሪ የአካል ጉዳት ብሎም ለሞት የሚዳርግ በሽታ ነው፡፡ የስኳር በሽታ ዓይነቶች ሁለት ናቸው፡፡ ዓይነት 1 (Type 1) የስኳር በሽታ ዓይነት 1 የስኳር በሽታ ዋነኛ ችግሩ ቆሽት በቂ ኢንሱሊን አለማምረቱ ነው፡፡ ይህ የስኳር በሽታ ዓይነት ብዙውን ጊዜ የሚጀምረው በልጅነት ወይም በወጣትነት ዕድሜ ላይ ነው፡፡ በአጠቃላይ የስኳር በሽታ ከአለባቸው ሰዎች ከ 5 እስከ 10 በመቶ የሚሆኑት በዚህ የስኳር በሽታ ዓይነት ይይዛሉ፡፡ ዓይነት 2 (Type 2) የስኳር በሽታ በዓይነት 2 የስኳር በሽታ ችግሩ የሰውነት ሴሎች ለኢንሱሊ...
የስኳር በሽታ ምንድነው? የስኳር በሽታ ሰውነት ስኳር የሚጠቀምበትን መንገድ የሚያስተጓጉል በሽታ ነው፡፡ ይህ በሽታ የሚድን በበሽታ ሳይሆን ዕድሜ ልክ የሚቆይ የበሽታ ዓይነት ነው፡፡ በጥንቃቄ ካልተያዘ ለተጨማሪ የአካል ጉዳት ብሎም ለሞት የሚዳርግ በሽታ ነው፡፡ በሰውነት ውስጥ ያሉት ሁሉም ሕዋሳት በትክክል እንዲሰሩ ስኳር ያስፈልጋቸዋል፡፡ ኢንሱሊን ደግሞ ሰውነታችን ስኳርን እንዲወስድ እና እንዲጠቀም፣ ስብ እንዲከማች እና ፕሮቲን እንዲገነባ የሚረዳ ሆርሞን ነው፡፡ በሰውነታን ውስጥ በቂ ኢንሱሊን ከሌለ ወይም ደግሞ ሰውታችን ለኢንሱሊን ምላሽ መስጠቱን ከአቆመ ስኳር በደም ውስጥ ይከማቻል፡፡ ይህም የስኳር በሽታ ያመጣል፡፡ የስኳር በሽታ ዓይነቶች ሁለት ናቸው፡፡ ዓይነት 1 (Type 1) የስኳር በሽታ
ቲቢ (የሳንባ ነቀርሳ) ማይኮባክቴሪየም ቱበርክሎሲስ (Mycobacterium tuberculosis) በተባለ ባክቴሪያ አማካኝነት የሚመጣ በሽታ ነው። የቲቢ በሽታ በዋናነት ሳንባን የሚያጠቃ ቢሆንም ከሳንባ ውጪ ማንኛውንም የሰውነት ክፍል ሊያጠቃ ይችላል። ለምሳሌ አጥንት፣ ጭንቅላት፣ አንጀትን እና ኩላሊትን ጨምሮ ሊያሳምም ይችላል። የቲቢ ባክቴሪያ ከታማሚው ሰው ወደ ሌላው ሰው በአየር ወይም በትንፋሽ አማካኝነት ይተላለፋል፡፡ ምልክቶቹም የሚከተሉት ናቸው። ረዘም ላለ ጊዜ የቆየ ሳል ( ሁለት ሳምንት እና ከዚያ በላይ) የደረት ሕመም አክታ፣ አክታው ደም የቀላቀለ ሊሆን ይችላል፡፡ የድካም ስሜት ክብደት መቀነስ የምግብ ፍላጎት አለመኖር ...
ቲቢ ማይኮባክቴሪየም ቱበርክሎሲስ (Mycobacterium tuberculosis) በተባለ ባክቴሪያ አማካኝነት የሚመጣ በሽታ ነው። የቲቢ በሽታ በዋናነት ሳንባን የሚያጠቃ ቢሆንም ከሳንባ ውጪ ማንኛውንም የሰውነት ክፍል ሊያጠቃ ይችላል። ለምሳሌ አጥንት፣ ጭንቅላት፣ አንጀትን እና ኩላሊትን ጨምሮ ሊያሳምም ይችላል። በዓለማችን ላይ በየዓመቱ ወደ 10 ሚሊዮን የሚጠጉ ሰዎች በሳንባ ነቀርሳ (የሳንባ ቲቢ) ይታመማሉ፡፡ ከእነዚህም ውስጥ 1.5 ሚሊዮን የሚሆኑ ሰዎች በቲቢ በሽታ ምክንያት ይሞታሉ ። ይህም በዓለም ላይ ቲቢ በሽታን ከተላላፊ በሽታዎች (Communicable diseases) ውስጥ ቁጥር አንድ ገዳይ ያደርገዋል። ስለዚህ የቲቢ በሽታ በአግባቡ ካልታከመ እስከ ሞት ሊያደርስ ይችላል። በተጨማሪም ቲቢ በኤች. አይ. ቪ ለተያዙ ሰዎች ሞት ዋነኛው መንሥኤ ነው። የቲቢ በሽታ እንዴት ይተላለፋል? በዓለም ጤና ድርጅት ጥናት መሠረት ከዓለም ሕዝብ...
የሩማቲክ የልብ በሽታ ወገን (ግሩፕ) ኤ ቤታ-ሄሞሊቲክ ስትሬፕቶኮከስ (GAS) በሚባል ባክቴሪያ አማካኝነት የሚመጣ የጉሮሮ ኢንፌክሽንን ተከትሎ የሚከሠት ሲሆን፤ የልብ ክፍክዶችን (መቆጣጠሪያዎችን) (valves) የሚጎዳ በሽታ ነው ፡፡ የዚህ በሽታ ምልክቶች ያልታከመ የጉሮሮ ኢንፌክሽን ከተከሠተ ከሁለት ሳምንታት በኋላ መታየት ይጀምራሉ። እነዚህ ምልክቶች የሚከተሉትን ያካትታሉ ፡፡ ኢንፌክሽኑ ከሚያስከትለው የጉሮሮ ሕመም በተጨማሪ ልጆች ትኩሳት ሊኖራቸዉ ይችላል፡፡ በተጨማሪም የመገጣጠሚያ እብጠትና አልፎ አልፎም ለአጭር ጊዜ የሚቆይ የቆዳ ሽፍታ ያስከትላል፡፡ የትንፋሽ እጥረት እና የደረት ሕመም ከቁጥጥር ውጭ የሆኑ የእጅ፣ የእግር ወይም የፊት ጡንቻ እንቅስቃሴዎች ድካም የትንፋሽ ማጠር (በተለይም በእንቅስቃ...
የሩማቲክ የልብ በሽታ ወገን (ግሩፕ) ኤ ቤታ-ሄሞሊቲክ ስትሬፕቶኮከስ (GAS) በሚባል ባክቴሪያ አማካኝነት የሚመጣ ነው፡፡ የጉሮሮ ኢንፌክሽንን ተከትሎ የሚከሠት ሲሆን፤ የልብ ክፍክዶችን (መቆጣጠሪያዎችን) (valves) የሚጎዳ በሽታ ነው ፡፡ ይህ በሽታ በመላው ሰውነት በተለይም በልብ፣ በመገጣጠሚያ፣ በአንጎል እና በቆዳ ላይ ተጽዕኖ ሊያሳድር ይችላል፡፡ ምንም እንኳን ይህ በሽታ በሁሉም የዕድሜ ክልል ውስጥ የሚገኙ ሰዎችን ሊያጠቃ ቢችልም፤ አብዛኛውን ጊዜ ከ 5 እስከ 15 ዓመት ዕድሜ ባሉ ሕፃናት ላይ ይከሠታል፡፡ የበሽታው ምልክቶች ምን ምንድን ናቸው? ብዙዉን ጊዜ የሩማቲክ የልብ በሽታ ትኩሳት ምልክቶች ያልታከመ የጉሮሮ ኢንፌክሽን ከተከሠተ ከሁለት ሳምንት በኋላ ይታያሉ፡፡ ኢንፌክሽኑ ከሚያስከትለው የጉሮሮ ሕመም በተጨማሪ ልጆች ትኩሳት ሊኖራቸዉ ይችላል፡፡ በተጨማሪም የመገጣጠ...
ኮሮና ቫይረስ የመተንፈሻ አካላትን የሚያጠቁ የተለያዩ ቫይረሶች ስብስብ ነው። ኮሮና የተባሉበትም ምክንያት፤ ከእንግሊዘኛው “ክራውን” ከሚለው ቃል በመነሣት በቫይረሶቹ የውጪ ክፍል ላይ ”ዘውድ” የመሰለ ከሰውነት ኅብረ ሕዋስ ጋር የሚጣበቅ ፕሮቲን ስለአላቸው ነው። የኮቪድ 19 ሕመምተኞች የሚያሳዩት ብዙ ዓይነት ምልክቶች፣ ከቀላል ምልክቶች እስከ ከባድ ሕመም ድረስ ሪፖርት ተደርገዋል፡፡ በአጠቃላይ ግን ሕመምተኞች በቫይረሱ ከተያዙ ከ 2 - 14 ቀናት በኋላ የሚከተሉትን ምልክቶችን ያሳያሉ ፡፡ ትኩሳት ወይም ብርድ ብርድ ማለት ሳል፣ የመተንፈስ ችግር ድካም፣ የጡንቻ ሕመም፣ ራስ ምታት መቅመስ እና ማሽተት አለመቻል ማቅለሽለሽ ወይም ማስመለስ፣ ተቅማጥ ...
ኮሮና ቫይረስ ምንድነው? ኮሮና ቫይረስ የመተንፈሻ አካላትን የሚያጠቁ የተለያዩ ቫይረሶች ስብስብ ነው። ኮሮና የተባሉበትም ምክንያት፤ ከእንግሊዘኛው “ክራውን” ከሚለው ቃል በመነሣት በቫይረሶቹ የውጪ ክፍል ላይ ”ዘውድ” የመሰለ ከሰውነት ኅብረ ሕዋስ ጋር የሚጣበቅ ፕሮቲን ስለአላቸው ነው። የኮሮና ቫይረስ ዝርያ ዓይነቶች? የሳይንስ ሊቃውንት ኮሮና ቫይረስን አልፋ (alpha)፣ ቤታ (beta)፣ ጋማ (gamma) እና ዴልታ (delta) ተብለው በሚጠሩት አራት ንኡስ ክፍሎች ከፋፍለውታል። ከእነዚህ ቫይረሶች መካከል ሰባቱ ሰዎችን ሊያጠቋቸው ይችላሉ፡፡ 📌 229 E (አልፋ) 📌 NL 63 (አልፋ) 📌 OC 43 (ቤታ) 📌 HKU 1 (ቤታ) 📌 MERS Cov በመካከለኛው ምሥራቅ የዓለም ክፍል አካባቢ በመተንፈሻ አካ...
